BLOG: Zes goede redenen om fictie te gebruiken in je autobiografie

Het leven is geen roman, verzuchtte mijn oma altijd. En ze had natuurlijk gelijk. Als we alles wat er in ons leven gebeurd is precies zo in een boek zouden opschrijven wordt het al snel een onsamenhangend geheel. Wanneer je je levensverhaal leesbaar wil maken, moet je de waarheid soms een beetje ‘kneden’.  Maar mag dat wel?  In dit blog geef ik je zes goede redenen om fictie te gebruiken in je autobiografie. 
 

1. Dé waarheid bestaat niet. In een autobiografie geef je de gebeurtenissen weer zoals jij ze herinnert. Maar iedereen weet dat het geheugen niet volmaakt is. Herinneringen raken in de loop der tijd vervormd en worden anders ingekleurd door gebeurtenissen die later plaatsvinden. Dat is ook de reden waarom jij de dingen anders onthoudt als je broer of je zus. Dus waarom zou je vasthouden aan die ene onbetrouwbare versie? 
2. Er zijn veel gradaties tussen feit en fictie. Een autobiografie. Een semi-autobiografie. Een autobiografische roman. Het feit dat er zoveel termen zijn om een op eigen ervaringen geïnspireerd boek te benoemen geeft al aan dat er vele gradaties zijn tussen feit en fictie. Wanneer je een levensverhaal schrijft ontkom je er bijna niet aan om je verhaal een klein beetje te fictionaliseren, al was het maar omdat je je nooit alles zo exact kunt herinneren als het gebeurd is. En ook wanneer je een fictieve roman schrijft sijpelen autobiografische elementen in je verhaal door. En als auteur mag jij zelf bepalen hoeveel feiten en hoeveel fictie jij in je verhaal gebruikt.
3. Het gaat niet om de waarheid maar om dat wat er onder ligt. In een goed geschreven verhaal gaat het niet om de individuele gebeurtenissen maar om dat wat daar onder ligt. Het boek ‘In de ban van de Ring’  gaat bijvoorbeeld niet zozeer over hobbits die een ring gaan vernietigen, maar meer over de onderliggende strijd tussen goed en kwaad. Voor jouw autobiografie is dat niet anders. Als je kijkt naar dat wat je met je verhaal over wilt brengen dan is dat niet zozeer de waarheid, maar de waarheid onder de waarheid. Het gebruik van fictie in je autobiografie helpt je om ‘de waarheid onder de waarheid’ beter aan het licht te brengen.
4. Door fictie te gebruiken creëer je meer ademruimte. Wanneer je fictie gebruikt in je autobiografie dan gaat het niet meer over jouzelf, maar over een fictief personage dat op jou lijkt. En dat geeft enorm veel ademruimte. Het verhaal staat nu los van jou en dat maakt het gemakkelijker om keuzes te maken en knopen door te hakken. Je kunt er veel meer mee spelen  en juist daardoor kan je ontdekken waar jouw levensverhaal in wezen over gaat. 
5. Fictie helpt je om de privacy van jezelf en van anderen te beschermen. Wanneer je een verhaal schrijft dat gebaseerd is op dat wat jij hebt meegemaakt, maar er niet volledig mee overeenkomt, bescherm je jezelf en andere personen die in je boek voorkomen. Door simpelweg de namen, het uiterlijk en de woonplaats te veranderen zijn mensen voor buitenstaanders al niet meer herkenbaar. Bovendien kan je ervoor kiezen om gebeurtenissen samen te voegen of iets te veranderen waardoor ze niet meer naar de werkelijkheid zijn te herleiden. En die wetenschap zorgt er weer voor dat je op een vrijere manier kunt schrijven.  
6. Fictie helpt je om je verhaal leesbaar te maken. Inderdaad: het leven is geen roman. Een goed geschreven roman heeft duidelijke structuur, een spanningsboog, een conflict, climax en slot. Je bedenkt de gebeurtenissen en zorgt dat ze logisch in elkaar grijpen. Dat maakt het verhaal voor de lezer boeiend en leesbaar. Het echte leven laat zich niet in een dergelijk schema vangen. Het is grillig, onsamenhangend en toevallig. Om er een leesbaar geheel van te maken is het van belang dat je die ‘rommeligheid’ eruit haalt. Dat betekent dat je gebeurtenissen moet durven schrappen, samenvoegen of bijsturen om je verhaal richting te geven. 

Kortom: door in je levensverhaal feit en fictie te vermengen komt de boodschap van jouw verhaal nóg beter over!

Meer weten over het schrijven van een autobiografie? Download dan mijn gratis ebooks. 

Lees of bekijk ook:

5 tips om je geheugen te stimuleren bij het schrijven van je autobiografie

Beter een vogel op je arm dan.......

Durf jij je schrijfambities te voeden?

Je autobiografie schrijven en publiceren: waarom zou je dat eigenlijk doen?

Hoe mijnheer Zonnebloem een rol speelt in jouw autobiografie